10 dagen Primitief overleven met Bosbeweging – leren van…
Eind mei leefde ik tien dagen lang zoals we duizenden jaren hebben geleefd en sommige stammen nog steeds leven: in en van de natuur.
In deze blogpost vertel ik over de voordelen van leven in een stam, een natuurlijk ritme opbouwen, je zintuigen afstoffen, dieren eten, moeder aarde eren en wat ik na afloop heb veranderd in m’n leven.
Zelf heb ik een enorme passie en nieuwsgierigheid naar deze natuurlijke manier van leven. De primitief overleven cursus van Bosbeweging staat daardoor al tijden op m’n dit-wil-ik-doen lijstje. Bosbeweging geeft verschillende cursussen waarin natuurverbinding en natuurlijke ambachten centraal staan.
We zitten nog maar 0,0056% sinds het ontstaan van de homo sapiens in het technologische tijdperk. (zo’n 170 jaar) en 0,001% in het digitale tijdperk (zo’n 30 jaar) (Als ik het goed heb uitgerekend)
Daarom vind ik het best logisch dat ik het gevoel heb dat meer ‘oer’ leven (natuur, handwerk, zelfvoorzienend en samen met anderen leven) veel natuurlijk voor ons als mens is: dat is namelijk hoe we al duizenden jaren hebben geleefd.
Zoals Bosbeweging zegt:
We leren cursisten de verschillende aspecten van overleven met de natuur. We werken aan fysieke en mentale vaardigheden die eeuwenlang de basis van ons bestaan hebben hebben gevormd. Wij zijn bezig met vaardigheden waardoor je alles om je heen leert gebruiken. Door in de groep samen te werken ontdek je dat de mens gemaakt is voor samenwerken. We vertellen verhalen die raken en eeuwenoude kennis doorgeven.
(Deze blogpost bevat 1900 woorden en je doet er ongeveer 7 minuten over om ‘m te lezen. Je kunt natuurlijk ook alleen foto’s bekijken, die zijn door verschillende mede-cursisten gemaakt. Als je op de foto klikt zie je de foto groot en met soms een uitleg)
24 mei is het zo ver, met een grote backpack reis ik af naar een bosgebied in de buurt van Zwolle.
We zijn omringt door het Veluwse bos, vol eiken, beuken, berken en naaldbomen. Ook leven er dassen, reeën, edelherten, zwijnen, eekhoorntjes en vele vogels.
Ons kamp bestaat uit een kampvuur, een grote tent met in het midden een vuur en een keuken.
Er worden twee cursussen achter elkaar gegeven die ik beide volg: primitief overleven 1 en 2. De eerste drie dagen hebben we een grote groep, vanaf dag vier zijn we met zo’n twaalf stamleden.
Al na een paar dagen ontstaat er een natuurlijke rolverdeling: de één blijkt goed in hout bewerken te zijn, de ander is gepassioneerd vuurmaker, kan de harmonie in de groep goed behouden of is een kruidenvrouwtje.
Op school moet je overal goed in zijn, in een stam heeft iedereen een specialiteit, de vaardigheden die je minder beheerst worden opgevangen door de anderen.
We merken al snel dat de meeste mannen enthousiast worden van ‘mannen’ dingen: hout bewerken, vuur maken en dingen leren over jagen. Bij de meeste vrouwen is dit weven, eetbare planten, op expeditie gaan en over de natuur leren.
Primitief overleven, het klinkt spannend en heftig.
Doordat Bosbeweging ons zoveel mogelijk skills wil leren en ervaringen wil bieden kiezen ze er voor om voeding niet een groot onderdeel van de cursus te laten zijn.
Je kunt namelijk twaalf uur per dag bezig zijn met eten verzamelen/jagen/koken als je helemaal van de natuur wil leven. Daarvoor hebben ze een andere cursus: ‘Jaarrond eten uit de natuur’
Wij hebben twee geweldige vrijwilligers die heerlijke maaltijden voor ons maken.
We hoeven dus niet af te zien, maar zitten iedere ochtend met een heerlijk bakkie havermout en een kop koffie rond het kampvuur.
Wel slapen we in zelfgebouwde takkenhutjes op een schapenvachtje terwijl we ’s nachts het bos tot leven horen komen. De beek is onze douche, er is een soort-van compostwc (een groot gat in de grond met een wc bril erboven), er zijn geen zachte banken, internet of lampen. Na tien dagen zitten in al je kleren aarde, takjes en bladeren, ruikt je haar naar kampvuur en heeft je huid een bosgrond teint gekregen.
Wat voor ons niet als afzien voelt, zou voor een persoon die nooit in de natuur komt misschien enorm heftig kunnen zijn.
In tien dagen verandert je moderne ritme langzaam in een natuurlijk ritme.
Je bent tien dagen offline, zonder afspraken en tijd. Je word gewekt met goed geïmiteerde vogelgeluiden door ‘leiders’ Jurjen of Tibbe en je hebt geen idee of het nou 6 uur of 10 uur ’s ochtends is. Hoe laat je bent gaan slapen weet je niet en juist doordat je dit allemaal niet weet voel je je fitter dan ooit. Volgens mij hebben we dagelijks te maken met een placebo effect als je gaat uitrekenen hoeveel uren je die nacht hebt geslapen. ‘oh nee, maar 6 uur’ (en je voelt je instant veel moeier)
Deze week slaap je midden in het bos, badder je in de beek en je bent 24 uur per dag buiten, in de natuur. Er is geen binnen, want alle tenten zijn open.
Alles wat je hier doet gaat om LEVEN: vuur maken, vaardigheden leren, badderen, samen zingen en dansen, op expeditie gaan, dieren kijken. Life is for the living.
De ‘moderne’ wereld en je agenda zijn ver weg.
In inheemse stammen is er vaak een ’scout’, die afgezonderd van de rest leeft en de stam op de hoogte stelt van naderend onheil, waterstromen en voedselbronnen.
De scout leeft zonder sporen achter te laten: geluid, geur en zicht zijn daardoor heel belangrijk.
In de moderne wereld zijn onze zintuigen op de achtergrond beland. We eten terwijl we Netflixen, zitten de hele dag door ‘in ons hoofd’ waardoor we niet meer luisteren naar vogels of voelen wat er echt in ons lichaam omgaat.
Die verstofte zintuigen hebben we tijdens spelletjes ge-heractiveert.
Hoe kun je in vossenpas lopen zodat je je geluidloos door het bos kunt bewegen?
Op onze zitplek zitten we elke dag een uur te observeren. Eerst maakt het je onrustig (wanneer zit je ‘in de moderne wereld’ nou nog een uur lang niks te doen?) maar na verloop van tijd vind je de rust en blijkt zelfs 1 vierkante meter vol leven te zitten.
Als je lawaaierig door een bos loopt (wat eigenlijk iedereen doet) is de basislijn van het bos verstoort. Pas als je even zit en stil bent komt het bos, en daarbij ook jezelf, weer tot leven. Dan kan alles ZIJN.
Het mooiste spel vond iedereen het blinddoekspel. Jurjen stond ergens in het bos bij een vuur op een trom te slaan, wij kregen een blinddoek om en aan de hand van de trom moesten we de weg door het bos zien te vinden. Tijdens zo’n spel wordt je één met het bos. Doordat je niks kan zien gaan je andere zintuigen vol aan en dans je je weg terug tussen de bomen.
Waar ik de afgelopen jaren achter ben gekomen is dat het voor mij het beste werkt om zonder labels te leven, mijn eigen keuzes te maken en niet binnen bepaalde stramienen te leven.
In alle keuzes die je maakt heb je met dieren te maken, want alle keuzes gaan over de natuur.
Doordat we zo grootschalig en anoniem leven hebben we geen idee meer wat de impact van onze keuzes zijn. Wat onze keuzes doen met het ecosysteem.
Als je niet-dierlijke producten koopt zijn ze vaak op een monocultuur of kunstmatige manier geteeld: monocultuur betekent géén biodiversiteit en daardoor kunnen er niet/nauwelijks dieren leven op dat stuk land.
Ik ben vóór bewust en natuurlijk eten. Voor de één betekent dit 100% plantaardig, de ander houdt met liefde zelf dieren, slacht het dier zelf (als dat is toegestaan) en gebruikt daarna bijna alles van het dier.
Zelf wil ik elke dag kijken wat goed voelt, zonder labels. Meestal komt dit neer op 90-100% plantaardig. Maar als ik helemaal van eigen land wil eten kan dit ook nog iets veranderen.
Ik wil zo min mogelijk ecosystemen/natuur beschadigen. Voor mij betekent dit soms dat ik júist daardoor dierlijke materialen gebruik: Nederlands wol, tweedehands leer of road kill, omdat dit minder een ecosysteem (en de dieren die hierin leven) beschadigd dan kunstleer of biologisch katoen.
Tijdens de cursus gebruiken we vaak dierlijke materialen, materiaal wat bij de visboer of wildslager in de prullenbak beland. Ook eten we gans, muis en vis. Een hele ervaring na zes jaar geen vlees te hebben gegeten! Ik merk al wel snel: mijn lichaam en geest zijn blijer mét plantaardige voeding.
Doordat we dit zo bewust hebben gedaan en het dier echt hebben bestudeerd, geëerd en ‘ontmoet’ kom ik veel dichterbij wat natuurvolkeren altijd al hebben gedaan. (de meeste volkeren aten zo’n 10-20% dierlijke voeding) Alles is natuur, wij als mens zijn niet anders dan de dieren en planten die we eten.
Als we nemen én geven op een liefdevolle, respectvolle wijze kunnen we leven in overvloed.
Het geven kun je doen door middel van bijvoorbeeld permacultuurtuinen, voedselbossen en herstellende landbouw.
Onzichtbaar door lagen asfalt, de supermarkt en het internet.
Maar alles wat er is, van een spijkerbroek, een auto tot een piano: ze is het allemaal.
Tijdens de cursus hebben we haar weer in de schijnwerpers gezet, daar waar ze hoort.
Ze omarmt ons als we met een blinddoek door het bos kruipen, we gebruiken haar tranen om pek van te maken, we ruiken haar als we als een lang van een heuvel afrollen en ze omringt ons als we slapen en het bos tot leven komt.
Zo komt ze in een week opeens weer heel dichtbij.
Maar ze was er altijd al en zal er altijd voor ons zijn.
Terwijl wij weer rennen en vliegen, wacht ze geduldig en liefdevol op ons, totdat we haar weer toelaten en opzoeken.
Bedankt Moeder Aarde.
geschreven voor het afsluitingsritueel van de cursus
Thuis begint het eigenlijk pas écht. Tijdens de cursus worden je dagen bepaald door de Bosbeweging activiteiten en leef je automatisch al heel natuurlijk.
Maar als je weer thuis bent val je zo snel weer in oude patronen. Er is altijd internet, op twee hoog is de natuur opeens vér weg en in je eentje aan projecten werken is toch minder leuk.
Het is nu meer dan een maand later en langzamerhand verweef ik de twee werelden (modern en natuurlijk) zo goed als ik kan in elkaar.
Sinds kort ben ik voornamelijk offline. In mijn kamer heb ik het internet eraf gegooid en m’n smartphone was al een tijdje vervangen door een Nokia.
Daardoor ben ik alleen zo’n drie keer per week online als ik naar de bibliotheek ga.
Ik ben hierdoor productiever, meer gefocust, Zen en ik heb vooral meer tijd (bijna een dag extra per week!) om te doen waar ik écht gelukkig van wordt.
Tijdens de cursus hebben we véél gemaakt, we zaten elke dag uren om het kampvuur lepels te snijden, te weven of touw te draaien. (zie de foto’s)
Ik dacht vaak: ‘help dit kan ik niet!’, maar door het toch te doen voel ik me nu veel zelfverzekerder om projecten uit te proberen. Bij natuur-projecten is de handeling vaak redelijk simpel maar vergt het vooral véél tijd. In de ‘moderne’ wereld is het vaak andersom: de technische apparaten zijn ingewikkeld (en niet zelf te repareren of te maken) maar dat wat je ermee wil maken is zo af.
Lang met iets bezig zijn, wie doet dat nog? Snel, sneller, snelst moet het gaan.
Mijn eerste workshop: een schapenkleed vilten, zit erop.
De komende tijd zou ik graag zoveel mogelijk ambachten/vaardigheden willen leren: manden weven, een wollen trui van a tot z leren maken (schaap knippen, wol spinnen, breien, wol met planten verven), minimalistische schoenen en een drum maken, meer leren over wecken/inmaken, wilgentenenmandjes vlechten en vele andere dingen.
Ook krijgt m’n kamer een metamorfose: terug van de cursus vind ik m’n kamer donker, rommelig en hokkerig. Terwijl mijn uitzicht (Hortus Botanicus) zo mooi is, voelt mijn kamer los van de natuur.
Tijd om een natuurkamer te bouwen en creëren, hierover later een blogpost.
Zoals je kunt lezen was het een heel bijzondere ervaring die vele uitwerkingen op m’n leven heeft.
Daar waar ik al tijden gepassioneerd over ben: ‘primitief’ leven, heb ik voor een gedeelte nu zelf kunnen ervaren. Ik raad je zeker aan om in ieder geval eens de driedaagse van Bosbeweging te ervaren. In deze drukke, overprikkelde wereld is het heerlijk om drie dagen van de natuur te leren, terug naar de basis van ons bestaan.
4 COMMENTS
Hey Marin!
Super leuk om te lezen en zeker leuk om een beeld er van te krijgen via de foto’s.
Ik leef nu al een tijdje in het bos in mijn tentje op een NTKC, en ik herken heel veel van wat jij zegt.
Juist het (zo goed als) 24/7 buiten zijn, de gang van het bos voelen, de geluiden, geeft heel veel rust en zit je minder in je hoofd. En het internet is maar een gecreëerde wereld buiten de wereld en het is heerlijk om daar nauwelijks mee bezig te zijn!
Veel succes met je kamer; dat wordt vast heel leuk.
Liefs, Zora
Leuk om te lezen Marin!
Wat een mooie weg bewandel je toch, Marin. Het klinkt zo logisch en vanzelfsprekend om dicht bij de natuur te leven, maar dat is het helemaal niet (meer). Het vergt in deze tijd veel moed en doorzettingsvermogen om natuurlijk te leven. En jij doet het! Stapje voor stapje. Ik vind je een held <3
Hi Marin
Mooi blog heb je geschreven over ‘onze’ avonturen bij Primitief Overleven. Heel herkenbaar en leuk om terug te zien/lezen!
Dank! Het ga je goed.
Groene groet
Bas